E. Ticari temsilcilerin, ticari vekillerin ve diğer tacir yardımcılarının yetkilerinin sona ermesi
E. Ticari temsilcilerin, ticari vekillerin ve diğer tacir yardımcılarının yetkilerinin sona ermesi
Madde 554 - İşletme sahibi, ticari temsilcilerin, ticari vekillerin ve diğer tacir yardımcılarının yetkilerini, aralarındaki hizmet, vekâlet, ortaklık ve benzeri sözleşmelerden doğan hakları saklı kalmak koşuluyla, her zaman geri alabilir.
İşletme sahibinin fiil ehliyetini kaybetmesi veya ölümü, ticari temsilcilerin, ticari vekillerin ve diğer tacir yardımcılarının yetkisini sona erdirmez.
I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu:
(E) Mümessil ve Diğer Tüccar Vekillerinin Vekâletlerinin Hitamı1
Madde 456 - Hizmet, şirket, vekâlet mukavelelerinden ve iki taraf arasında mevcut diğer hukukî münasebetlerden mütevellit haklara halel gelmemek üzere ticari mümessiller ve ticari vekiller her zaman azlolunabilir.
Müessese sahibinin medeni haklarını kullanmak salâhiyetini gaip etmesi veya vefatı ile ticari mümessilin ve ticarî vekilin salâhiyeti hitam bulmaz.
II-) Madde Gerekçesi:
Madde 554 - 818 sayılı Borçlar Kanununun 456 ncı maddesini karşılamaktadır.
Tasarının iki fıkradan oluşan 554 üncü maddesinde, ticarî temsilcilerin, ticarî vekillerin ve diğer tacir yardımcılarının yetkilerinin sona ermesi düzenlenmektedir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 456 ncı maddesinin kenar başlığında kullanılan “E. Mümessil ve diğer tüccar vekillerinin vekâletlerinin hitamı” şeklindeki ibare, Tasarıda, diğer tacir yardımcılarının da düzenlendiği göz önünde tutularak, “D. Ticarî temsilcilerin, ticarî vekillerin ve diğer tacir yardımcılarının yetkilerinin sona ermesi” şeklinde değiştirilmiştir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 456 ncı maddesinin birinci fıkrasında “ticarî mümessiller ve ticarî vekiller”; ikinci fıkrasında ise, “ticarî mümessil ve ticari vekil” terimleri kullanılmakla yetinilmiştir. Aynı maddenin kenar başlığında kullanılan “Diğer Tüccar Vekilleri” şeklindeki ibare diğer tacir yardımcılarını ifade ettiği hâlde, madde metninde onlarla ilgili bir düzenleme yapılmamıştır. Bu düzenleme eksikliği Tasarının 554 üncü maddesinde, “ticari temsilci, ticarî vekil ve diğer tacir yardımcıları”na birlikte yer verilerek giderilmiştir.
Metninde yapılan düzeltme ve arılaştırma dışında, maddede 818 sayılı Borçlar Kanununa göre bir hüküm değişikliği yoktur.
III-) Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu:
1-) OR:
E. Erlöschen der Prokura und der andern Handlungsvollmachten
Art. 465
1 Die Prokura und die Handlungsvollmacht sind jederzeit widerruflich, unbeschadet der Rechte, die sich aus einem unter den Beteiligten bestehenden Einzelarbeitsvertrag, Gesellschaftsvertrag, Auftrag od. dgl. ergeben können.
2 Der Tod des Geschäftsherrn oder der Eintritt seiner Handlungsunfähigkeit hat das Erlöschen der Prokura oder Handlungsvollmacht nicht zur Folge.
2-) CO:
E. Fin de la procuration et des autres mandats commerciaux
Art. 465
1 La procuration et le mandat commercial sont révocables en tout temps, sans préjudice des droits qui peuvent résulter du contrat individuel de travail, du contrat de société, du mandat ou des autres relations juridiques existant entre parties.
2 La mort du chef de la maison ou la perte de l’exercice de ses droits civils n’entraîne la fin ni de la procuration, ni du mandat commercial.
1 Maddenin Düstur’daki “H” şeklindeki kenar başlığı, “E” olarak anlaşılmalıdır.